Chapalagniero
Petasites hybridus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-di-tignous.
Nom en français : Grand Pétasite.
Descripcioun :La chapalagniero trachis en ribo d'aigo e dins li relarg umide de l'estànci mountagnard. Fai de gròssi fueio que podon faire pu d'un mètre de diamètre. Se destrìo de Petasites albus bonodi si costo que s'acabon pèr tres e la baso dóu limbe que se refermo (duberto encò P. albus). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto medecinalo que sèmblo pas esta proun emplegado au nostre (proche de la chavalino). A d'ùni prouprieta (vèire çai-souto) majamen pèr apasima li mau de tèsto (racino). La tisano de flour e de fueio seco es espetouranto e lis emplastre de fueio apasimon li mau d'articulacioun e soun vulneràri (plago). A passa tèms servié seguramen contro la tigno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Petasites
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 600 à 1600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Prado umido
- Prado à rousèu
- Bos fres
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Petasites hybridus (L.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1801
(= Petasites officinalis Moench = Petasites vulgaris Desf. )
Genèpi-blanc
Artemisia umbelliformis
Asteraceae Compositae
Noms en français : Genépi jaune, Genépi blanc.
Descripcioun :Lou genèpi-blanc se rescontre dins li roucaio e esboudèu d'auto mountagno. Se recounèis à si fuio e si lòngui cambo pelouso de pichòti flour jauno coumpausado. La recordo èi limitado à un centenau de brout (èi deja forço) e fau leissa sus cado planto quàuqui flour pèr que posque faire si grano.
Usanço :Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Ei peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro. "Qu a de genepi' n'a rè besoun de medeci' Ibid.".
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à avoust
Liò : Roucas
- Paret
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Èst-Éuropo
Ref. sc. : Artemisia umbelliformis Lam., 1783